Basiskennis van de hoofdgebieden van het recht. Meer in het bijzonder dient student basiskennis te hebben van:

• De verhouding tussen internationaal recht, Europees recht, nationaal recht (federaal recht en het recht van de gewesten) (monistisch/dualistisch stelsel)
• De belangrijkste mensenrechtelijke verdragen, en hun rechtsprekende organen
• Belgische rechterlijke organisatie en procesvoering
• Belgisch staatsrecht
• Belgisch strafrecht (waaronder in ieder geval het beslismodel – rechtvaardigingsgronden, schulduitsluitingsgronden, verschoningsgronden) en strafprocesrecht (m.n. processuele fundamentele waarborgen)

De student kan zowel Belgische als Nederlandse rechterlijke uitspraken lezen, deze ontleden en analyseren, alsook hierin de voor de beantwoording van de rechtsvraag relevante rechtsoverwegingen en argumenten onderscheiden. Student heeft deze vaardigheden zowel met betrekking tot Nederlandstalige, Engelstalige en ook Franstalige rechtspraak.

De student heeft geleerd en is in staat om bij bestudering van literatuur de voor het desbetreffende opleidingsonderdeel relevante hoofd- en bijzaken te onderscheiden.

De student kan een kritische houding innemen ten aanzien van ontwikkelingen in het recht.

De student kan zich openstellen voor verschillende visies op maatschappelijk relevante juridische thema’s.

De Belgische en nederlandse samenleving zijn in toenemende mate samenlevingen waarin mensen van verschillende culturele herkomst samenleven. Deze samenleving, die in belangrijke mate het gevolg is van immigratie, stelt ons voor de vraag hoe de rechtsordes met hun eigen historisch gegroeide normen en waarden moeten reageren op deze ontwikkelingen. Al decennialang is het thema “culturele diversiteit en recht” een actueel en uiterst relevant maatschappelijk thema, dat, mede afhankelijk van de politieke wind die waait en de gebeurtenissen die maatschappelijk en politiek spelen, nu eens wordt belicht vanuit mensenrechten perspectief of vanuit een integratieperspectief dan weer vanuit het perspectief van veiligheid, of nog, vanuit het principe van individuele autonomie en zelfbeschikking. Een eenduidig antwoord is nog niet gevonden. Ook niet in het recht, al zijn we anno 2024-2025 al een stuk verder gevorderd dan pakweg 50 jaar geleden. De vragen die rijzen laten zich gelden op alle terreinen van het recht: van islamitische verstotingen in het familierecht, eergerelateerd geweld kwesties in het strafrecht, discriminatie op de werkvloer, in het onderwijs of bij de dienstverlening, tot de vraag naar een verbod op het dragen van boerka’s in het openbare leven en de vraag naar de begrenzingen van de vrijheid van meningsuiting. De ontwikkeling op dit gebied vindt niet op federaal overheidsniveau plaats maar in belangrijke mate ook via de rechtspraak. Ook aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg worden steeds vaker zaken voorgelegd waarin het Hof zich moet uitlaten over de reikwijdte en de grenzen van de godsdienstvrijheid, de vrijheid van meningsuiting, het gelijkheidsbeginsel, en andere vrijheden in een multiculturele samenleving. Ook het EU Hof van Justitie in Luxemburg laat zich niet onbetuigd en voorziet de juridische markt met enige regelmaat van rechtspraak, handreikingen en handleidingen, op het gebied van non-discriminatie en het vrij verkeer van personen binnen de EU. Centraal in het blok staat een bestudering van het recht (en beleid) van België, vanuit een casuïstische benadering: bestudering van casuïstiek, rechtspraak, beleid, en regelgeving. Een aantal onderwerpen wordt rechtsvergelijkend (België - Nederland) bestudeerd. Daarnaast verdiepen studenten zich in theoretische grondslagen van een cultureel divers samengestelde samenleving en bestuderen zij rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), in het bijzonder op de volgende gebieden: - vrijheid van godsdienst en godsdienstuitoefening (artikel 9 EVRM) - bescherming van het gezinsleven (family life) (artikel 8 EVRM) - vrijheid van meningsuiting (artikel 10 EVRM) en van het Hof van Justitie EU (verbod van discriminatie). Ruime aandacht bestaat ook voor de bestudering van achtergronden van culturen en religies, zoals de beginselen van islamitisch familierecht, traditioneel bepaalde beginselen van eerwraak en dergelijke. Bestudeerd wordt met welke kwesties Belgische en Nederlandse autoriteiten in aanraking komen, hoe zij tot oplossingen komen, welke argumenten in de overwegingen worden betrokken, en op welk niveau oplossingen worden gezocht. De te bestuderen onderwerpen liggen op verschillende rechtsgebieden: mensenrechten, grondslagen van het recht, strafrecht, strafprocesrecht, internationaal privaatrecht, staats- en bestuursrecht, arbeidsrecht, familierecht, Europees recht en grondslagen van het recht.

Thema’s die aan de orde komen, zijn: 1) denken over pluriformiteit in het recht; 2) strafrecht (eergerelateerd geweld en andere kwesties) en strafprocesrecht (bejegening van culturele diversiteit in opsporingsonderzoeksfase, ter terechtzitting, en bij de uitvoering van straffen); 3) vrijheid van meningsuiting; 4) culturele praktijken in de opvoeding; 5) familierecht (religieuze huwelijken en religieuze scheidingen); 6) godsdienstvrijheid; 7) het discriminatieverbod; 8) etnisch profileren.