De elektronische studiegids voor het academiejaar 2025 - 2026 is onder voorbehoud.





Histologie en genetica (3814)

  
Coördinerend verantwoordelijke :Prof. dr. Annelies BRONCKAERS 
  
Co-titularis :Prof. dr. Ivo LAMBRICHTS 
 Prof. dr. Piet STINISSEN 
 Prof. dr. Veerle SOMERS 
  
Lid van het onderwijsteam :Mevrouw Astrid PUES 
 Mevrouw Eline HOES 
 Prof. dr. Elke CLYNEN 
 dr. Evelien HOUBEN 
 Mevrouw Flore WOUTERS 
 dr. Florian HERMANS 
 Prof. dr. Ilse DEWACHTER 
 Dr. Jasper VERGUTS 
 dr. Karen LIBBERECHT 
 Mevrouw Laura PONSAERTS 
 Mevrouw Lotte ALDERS 
 Mevrouw Marithe CLAES 
 Prof. dr. Natalie PUT 
 dr. Pascal GERVOIS 
 Mevrouw Pauline DREESEN 
 dr. ir. Quirine SWENNEN 
 Prof. dr. Ruth ACHTEN 
 dr. Sandrina MARTENS 
 Dr. Tjorven DETIENNE 
 Prof. dr. Wilfried GYSELAERS 


Onderwijstaal : Nederlands


Studiepunten: 11,0
  
Periode: kwartiel 1 (11sp)
  
2de Examenkans1: Ja
  
Eindcijfer2: Numeriek
 
Examencontract: niet mogelijk


 
Volgtijdelijkheid
 
   Geen volgtijdelijkheid

Inhoud

Waarmee kan je de opleiding geneeskunde beter beginnen als met een vak over de kleinste bouwstenen van het menselijk lichaam: het DNA en de cellen. In dit OPO bestudeer je de menselijke genetica op het niveau van de DNA-molecule, de chromosomen, de cellen en de patiënt. Talrijke ziektes zijn het gevolg van fouten in de genen of chromosomen zoals het syndroom van Down, Alzheimer, mucoviscidose en kanker om er maar enkele te noemen. Het is erg belangrijk dat een toekomstige arts de nodige kennis heeft om de razendsnelle ontwikkelingen in de genetica te kunnen volgen en om te kunnen inschatten welke gevolgen dit heeft voor zijn patiënten. Fouten in de genen resulteren ook in disfunctionele cellen en weefsels. Daarom krijg je in dit OPO ook les over de structuur van de weefsels en welke afwijkingen deze vertonen in frequent voorkomende pathologieën. Daarnaast krijg je ook een korte inleiding op de ontwikkelingsbiologie.

Tijdens dit OPO zit je niet alleen in een aula, maar krijg je ook practica in het laboratorium en werk je met de virtuele microscoop aan de computer. Verder zal er een multidisciplinaire casus zijn over spina bifida (open rug syndroom) waarbij je in contact komt met een echte patiënt. Niet alleen zal je leren over de ontstaanswijze van deze aandoening maar ook over alle verbonden ethische aspecten (zoals zwangerschapsscreening en prenatale zorg) komen aan bod.

Na het volgen van dit blok, zijn de volgende competenties bereikt:

  • De student(e) kent de genetische vaktaal
  • De student(e) begrijpt DNA-replicatie en genexpressie op moleculair niveau evenals de regelmechanismen.
  • De student(e) heeft inzicht in de genetische basis van geselecteerde mono- en multifactoriële aandoeningen.
  • De student(e) begrijpt dat moleculair-genetische processen kunnen leiden tot het ontstaan van kanker.
  • De student(e) kent de principes van enkele cytogenetische en moleculair-genetische experimentele methoden en de toepassing ervan in de medische praktijk.
  • De student(e) kan de ontwikkeling van de mens (tot het drie kiembladig stadium) beschrijven.
  • De student(e) kan verbanden leggen tussen de ontwikkeling van de mens en het functioneren van de cel.
  • De student(e) begrijpt de bouw en het functioneren van gedifferentieerde cellen in weefselverband.
  • De student(e) kan direct samenhangende histopathologische afwijkingen zoals ontstekingsreactie en tumorvorming beschrijven.
  • De student(e) herkent gedifferentieerde cellen in weefselverband en direct samenhangende histopathologische afwijkingen zoals ontstekingsreactie en tumorvorming.
  • De student(e) kan zelfstandig lichtmicroscopische waarnemingen verrichten.
  • De student(e) kan in medische termen discussiëren en diagnoses stellen aan de hand van histopathologische preparaten.


Organisatie- / Werkvormen
Organisatievormen  
Hoorcollege  
Practicum  
Responsiecollege  
Werkzittingen  
Zelfstudieopdracht (ZSO)  
Werkvormen  
Casestudy  
Demonstraties  
Oefeningen  
Workshop  


Evaluatie

Periode 1    Studiepunten 11,00

Evaluatievorm
Schriftelijke evaluatie tijdens onderwijsperiode18 %
Behoud van deelcijfer in academiejaar
Voorwaarde behoud van deelcijfer in academiejaarDe student moet enkel de onderdelen (kennis- en/of kwartieltoets) hernemen waarvoor hij/zij niet geslaagd is of de compensatieregels niet van toepassing zijn.
Meerkeuzevragen, zekerheidsgraden
Schriftelijk examen82 %
Behoud van deelcijfer in academiejaar
Voorwaarde behoud van deelcijfer in academiejaarDe student moet enkel de onderdelen (kennis- en/of kwartieltoets) hernemen waarvoor hij/zij niet geslaagd is of de compensatieregels niet van toepassing zijn.
Open vragen
Evaluatievoorwaarden (deelname en/of slagen)
VoorwaardenActieve deelname aan de practica, de casus 'spina bifida' en de integratiecasus is verplicht. De evaluatie van het kwartiel bestaat uit verschillende onderdelen. Voor alle onderdelen (de gewogen kennistoetsen en de kwartieltoets) dient de student minstens 8/20 te behalen om te kunnen slagen voor het opleidingsonderdeel.
GevolgIndien de student gewettigd afwezig is op de verplichte lesonderdelen ( integratiecasus, casus spina bifida) neemt de student contact op met de coördinerend verantwoordelijke om een ad hoc regeling uit te werken. Een student die ongewettigd afwezig is bij deze onderdelen maakt een alternatieve opdracht (één per onderdeel waarvoor de student afwezig was) en dient deze uiterlijk in op de dag van het examen. Indien de opdracht als voldoende wordt beoordeeld door de coördinator, krijgt de student het behaalde eindcijfer van het opleidingsonderdeel. Indien de opdracht als onvoldoende wordt beoordeeld door de coördinator, krijgt de student F als eindcijfer en neemt hij/zij contact op met de coördinator voor de opdracht in de tweede zitperiode. Een student die op een onderdeel van de evaluatie een lager cijfer dan 8/20 behaalt, krijgt als eindresultaat voor het opleidingsonderdeel in zijn studentendossier F (fail). Dit eindcijfer is niet tolereerbaar. Bij een student die voor alle onderdelen van de evaluatie minstens een 8/20 scoort, wordt een gewogen gemiddelde van de punten gemaakt als eindresultaat voor het opleidingsonderdeel. Dit eindcijfer is tolereerbaar. Indien een student niet geslaagd is op het opleidingsonderdeel in de eerste zitperiode, neemt de student zelf contact op met de coördinator van het opleidingsonderdeel om na te gaan welke onderdelen hij/zij moet hernemen.
Extra info

De schriftelijke toets tijdens het kwartiel bestaat uit één kennistoets (2sp) en bevraagt de domeinspecifieke kennis. Een tweede kennistoets (2sp) wordt afgenomen tijdens de examenperiode. Aan de kennistoetsen wordt één gewogen deelcijfer toegekend (4sp). De kwartieltoets (7sp) wordt afgenomen in de examenperiode.

De kennistoetsen worden afgenomen in ANS met zekerheidsgraden.


Tweede examenkans

Evaluatievorm tweede examenkans verschillend van eerste examenkans
Neen
 

Verplichte handboeken (boekhandel)
 

Handboek 1:

Medical Genetics,L.B. Jorde, J.C. Carey & M.J. Bamshad, 6e editie, Elsevier

ISBN: 9780323597371

Handboek 2:

Before we are born: Essentials of embryology and birth defects, K. Moore, T.V.N. Persaud, M. Torchia, 11e editie, Elsevier

ISBN: 9780443116971 

Handboek 3:

Human Histology, A. Stevens, J. Lowe, 6e editie, Elsevier 

ISBN: 9780443109706

 

Verplicht studiemateriaal
 
  • Online studieleidraad 'Histologie en genetica'
  • Bijkomend studiemateriaal is beschikbaar op Blackboard


Eindcompetenties
bachelor in de geneeskunde
  •  EC 
  • EC01 De bachelor in de geneeskunde heeft kennis van en inzicht in de werking van de cel, de weefsels, de organen en de mens an sich, in normale en pathologische toestand, in interactie met de omgeving. De bachelor kan in preklinische fase klinisch redeneren aan de hand van de aangeleerde kennis.
     
  •  DC 
  • DC1.2 De bachelor in de geneeskunde heeft kennis van en inzicht in de werking van de cellen en weefsels in normale en pathologische toestand.
     
  •  DC 
  • DC1.3 De bachelor in de geneeskunde heeft kennis van en inzicht in de werking van de organen en het menselijk lichaam in normale en pathologische omstandigheden.
     
  •  DC 
  • DC1.5 De bachelor in de geneeskunde gebruikt de kennis uit de klinische en biomedische wetenschappen om veel voorkomende medische problemen te identificeren, te analyseren en vervolgens te komen tot een onderbouwde diagnostische aanpak en behandeling.
  •  EC 
  • EC07 De bachelor in de geneeskunde kan het eigen werk effectief en efficiënt organiseren.
     
  •  DC 
  • DC7.1 De bachelor in de geneeskunde maakt een realistische planning en respecteert deadlines.
     
  •  DC 
  • DC7.2 De bachelor in de geneeskunde toont een gepast niveau van zelfstandig probleemoplossend gedrag.
  •  EC 
  • EC13 De bachelor in de geneeskunde heeft een attitude van levenslang leren met een persoonlijke leerstrategie.
     
  •  DC 
  • DC13.2 De bachelor in de geneeskunde gebruikt examenresultaten en feedback van docenten, begeleiders, coaches en medestudenten om zijn/haar eigen ontwikkeling kritisch te beschouwen en bevorderen.
 

  EC = eindcompetenties      DC = deelcompetenties      BC = beoordelingscriteria  
Aangeboden inTolerantie3
1ste bachelorjaar in de geneeskunde J



1   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 12.2, lid 2.
2   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 15.1, lid 3.
3   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 16.9, lid 2.