Trillingsleer (4540)

  
Coördinerend verantwoordelijke :Prof. dr. ir. Elke DECKERS 


Onderwijstaal : Nederlands


Studiepunten: 4,0
  
Periode: semester 2 (4sp)
  
2de Examenkans1: Ja
  
Eindcijfer2: Numeriek
 
Examencontract: niet mogelijk


 
Volgtijdelijkheid
 
   Adviserende volgtijdelijkheid op niveau van de opleidingsonderdelen
 
 
  Volgende opleidingsonderdelen worden geadviseerd ook opgenomen te zijn in uw studieprogramma tot op heden.
    Eindige-elementenmethode (4529) 4.0 stptn
 

Begincompetenties

De student kan rekenen met complexe getallen en matrices (ook eigenwaardenanalyse).
De student kan bewegingsvergelijkingen opstellen (mechanica en fysica).
De student kent basisbegrippen uit sterkteleer (relaties tussen krachten/spanningen en rekken en torsie(spanning) en hoekverdraaing).



Inhoud

Algemene beschrijving

De studie van mechanische trillingen en geluid in de opleiding van academische master is vooral toepassingsgericht. In dit vak worden de voornaamste begrippen uitgediept zodanig dat de toekomstige masterin staat is later in het productieproces of in de ontwerpfase van nieuwe machines aan de meest voorkomende eisen rond trillingen en geluid te voldoen. De master verwerft de noodzakelijke wetenschappelijke en technische kennis om machines op hun dynamisch gedrag kritisch te ontleden en geluid in ruimtes te voorspellen en te beïnvloeden. De cursus beschrijft algemene begrippen omtrent geluid en geluid in ruimtes. Daarna worden trillingen onder de loep genomen: de cursus bespreekt eerst trillingen van systemen met één vrijheidsgraad, zowel ongedempt als gedempt, en vrij en gedwongen. Begrippen zoals resonantie en logaritmisch decrement worden geïntroduceerd. Vervolgens worden trillingen van systemen met meer vrijheidsgraden besproken. Ook het meten van trillingen, met verschillende types opnemers en trillingsisolatie worden besproken. De cursus eindigt met het bespreken van trillingen bij roterende machines en balanceren.

Inhoud hoorcollege en oefeningen

De inhoudstafel luidt als volgt:

Geluid

1. Algemene begrippen

2. Het geluidsveld

Trillingen

1. Algemene begrippen mechanische trillingen
2. Vrije trilling van een systeem met één vrijheidsgraad
3. Harmonisch opgewekte trilling van een systeem met één vrijheidsgraad
4. Trillingen met algemene opwekkingsvoorwaarden
5. Trilling van een systeem met meerdere vrijheidsgraden
6. Trilling van continue systemen
7. Meting en analyse van trillingen
8. Trillingsonderdrukking
9. Trillingen bij roterende machines

Enkel hoofdstuk 6 wordt niet behandeld en enkele stukken uit andere hoofdstukken.

Inhoud labo:

  • de eigenfrequenties van één massa met één veer opmeten en simuleren met Matlab Simulink (bodeplot)
  • de eigenfrequenties van twee massa's en twee veren in serie opmeten en simuleren met Matlab Simulink
  • de eigenfrequenties van een eenzijdig opgespannen lat en een massa-veer systeem opmeten met een accelerometer en vergelijken met de theoretische eigenfrequentie
  • metenmet een professionele geluidsmeter (octaafmetingen, nagalmtijden, roze ruis, ...)
  • modevormenvan een continusysteem opmeten, berekenen en simuleren.
  • meten met een professioneletrillingsanalysator(lagerfouten, riemfouten, eigenfrequenties,...)


Organisatie- / Werkvormen
Organisatievormen  
Hoorcollege  
Practicum  
Werkvormen  
Oefeningen  
Verslag  


Evaluatie

Semester 2 (4,00sp)

Evaluatievorm
Schriftelijke evaluatie tijdens onderwijsperiode20 %
Behoud van deelcijfer in academiejaar
Verslag
Schriftelijk examen80 %
Gesloten-boek
Gebruik studiemateriaal tijdens evaluatie
ToelichtingRekenmachine met gewist geheugen en formularium tijdens schriftelijk examen.
Evaluatievoorwaarden (deelname en/of slagen)
VoorwaardenVerplichte aanwezigheid bij alle labo's.
Gevolg

Bij 1 onwettige afwezigheid, krijgt de student meetresultaten van het labo waarvoor de student onwettig afwezig was. 

Ook een student, die na schriftelijke melding van alle labocollega's, niet meewerkt met de laboproef en/of het maken van een verslag, kan meetresultaten van dat labo krijgen.

De student maakt dan het laboverslag alleen en kan mondeling bevraagd worden om haar/zijn inzicht te toetsen. Hierna wordt een een cijfer gegeven op dat specifiek laboverslag.

Met labocollega's wordt bedoeld, de groep van 2 tot 5 studenten, die ieder labo dezelfde proef uitvoeren en die samen het verslag maken.

Bij meerdere onwettige afwezigheden krijgt de student geen punt voor het volledig opleidingsonderdeel.

Extra infoOverdracht van het cijfer op de laboverslagen naar een volgend academiejaar gebeurt automatisch indien de student minimaal 12/20 behaalde. De student kan er voor kiezen om toch het practicum te hernemen, maar hij moet dit dan expliciet melden aan de betrokken docent(en) tijdens de eerste labosessie. Studenten die minder dan 12/20 behaalden, dienen alle practica opnieuw uit te voeren. Het is de verantwoordelijkheid van de student om tijdens de eerste labosessie navraag te doen naar het behaalde punt op de verslagen van het vorig academiejaar.

Tweede examenkans

Evaluatievorm tweede examenkans verschillend van eerste examenkans
Neen
Toelichting evaluatievorm De punten behaald op de laboverslagen worden overgenomen (behaald
tijdens het jaar). Hiervoor wordt geen herkansing voorzien.
 

Verplichte cursussen (gedrukt door boekhandel)
 

Cursus 1:

Subtitel: Trillingsleer
Extra info: Pdf-document samengesteld door P. Sas, W. Desmet, W. De Roeck en E. Deckers

Cursus 2:

Subtitel: Geluid
Extra info: pdf bestand geschreven door E. Debrabandere

 

Verplicht studiemateriaal
 

Software:

- LoggerLite van Vernier - gratis te downloaden op de site van Vernier, versie maakt niet uit.

- Excel en Simulink van Matlab - beschikbaar via de site van UHasselt, versie maakt niet uit.

Lesslides zijn beschikbaar op Blackboard Ultra

Grafische rekenmachine mag worden gebruikt.

 

 

Aanbevolen literatuur
  Mechanical Vibrations, Fifth Edition in SI Units,Singiresu S. Rao; Yap Fook Fah,5,Pearson,9789810687120
 

Aanbevolen studiemateriaal
 

Trillingsanalyse Level 2 volgens ISO 18436.2, Kris Deckers, Coservices International (pdf-document voor het labo op Toledo)

FreeCad of een ander tekenprogramma: Een labolaptop met het gratis tekenprogramma FreeCad is voorzien. De handleiding (screencast op Blackboard Ultra) is voorzien. 

 

Opmerkingen
 

Relatie met onderzoek:
De student leert modellen interpreteren op hun relevantie en is bekwaam afwijkingen die optreden in theoretische berekeningen te interpreteren. Dit laat hem toe later als toekomstige onderzoeker kritisch te reflecteren over onderzoeksresultaten.

Situering van het vak in het curriculum:
Dit vak geeft de masterstudent een gedegen kennis van het dynamisch gedrag van mechanische structuren en geluidsaspecten.
Het laat de master toe deze berekeningen kritisch te interpreteren op hun juistheid en ze eventueel te controleren door een meting.
In het labo zal zij/hij kunnen vaststellen dat praktische meetopstellingen hun beperkingen hebben en dat meetresultaten vaak afwijken van theoretische voorspellingen.

Relatie met het werkveld:
Mechanische trillingen  en geluidsmetingen als bewaking van productieprocessen wordt alsmaar vaker toegepast.
Veel chemische en andere productieplants gebruiken deze technologie om een beter inzicht te krijgen in de kwaliteit en de performantie van hun machinepark.
In het labo krijgt de student de gelegenheid kennis te maken met analyseapparatuur die gangbaar is in de industrie.
Ook in de ontwikkelingsfase van nieuwe onderdelen en machines is een doorgedreven kennis van hun dynamisch gedrag gewenst.
Dit uit zich voornamelijk in samenwerking via eindwerken met diverse industrieën waar de studenten de opgedane kennis trachten toe te passen bij de ontwikkeling van nieuwe of de verbetering van bestaande mechanische systemen. Hier krijgt de student de gelegenheid om berekeningen uit te voeren met de allernieuwste computerpakketten ( Matlab Simulink, Creo, Simcenter,... ).
Om de resultaten van dergelijke berekeningen op hun relevantie te beoordelen is echter een goede kennis van de basismodellen onmisbaar.
Ook in een testfase die later hier op kan volgen is het noodzakelijk dat de master de beperkingen van proefopstellingen kan inschatten.



Eindcompetenties
Educatieve master in de wetenschappen en technologie
  •  EC 
  • 5.2. De educatieve master is een domeinexpert ENG & TECH: de EM heeft een gespecialiseerde kennis van en inzicht in de verworven vakdidactieken en kan deze creatief concipiëren, plannen en uitvoeren in een educatieve context en in het bijzonder als geïntegreerd deel van een methodologisch en projectmatig geordende reeks van handelingen binnen een multidisciplinair STEM project met een belangrijke onderzoeks en/of innovatiecomponent.

  •  EC 
  • 5.3 De educatieve master is een domeinexpert ENG & TECH: de EM heeft gevorderde of gespecialiseerde kennis van en inzicht in de principes, opbouw en gebruikte technologieën van diverse industriële processen en technieken relevant voor de specifieke vakdidactieken en kan hierin complexe, multidisciplinaire, niet-vertrouwde, praktijkgerichte ontwerp- of optimalisatieproblemen autonoom herkennen, kritisch analyseren en methodisch en gefundeerd oplossen met oog voor de toepassing, selectie van materialen, automatisatie, veiligheid, milieu en duurzaamheid, bewust van praktische beperkingen en met aandacht voor de actuele technologische ontwikkelingen.

 

master in de industriële wetenschappen: elektromechanica
  •  EC 
  • EC5 - De Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica heeft gespecialiseerde kennis van en inzicht in principes en toepassingen binnen de domeinen materiaalkunde, productie  en mechanisch ontwerp of het domein automatisering en kan hierin niet- vertrouwde, complexe ontwerp- of optimalisatieproblemen autonoom herkennen, kritisch analyseren, en methodisch en gefundeerd oplossen met oog voor dataverwerving en implementatie en met behulp van numerieke simulatietechnieken of geavanceerde tools, bewust van mogelijke fouten, praktische beperkingen en met aandacht voor de actuele technologische ontwikkelingen. 

     
  •  DC 
  • DC-M1 - De student heeft kennis van de basisbegrippen, structuur en samenhang. (kennis bezitten)

      
  •  BC 
  • De student kan de verschillende oplossingsmethodes voor dynamische mechanische systemen met één of meerdere vrijheidsgraden toep De student kan de verschillende oplossingsmethodes voor dynamische mechanische systemen met één of meerdere vrijheidsgraden toep assen.

    De student kent mechanische begrippen uit de trillingsleer kunnen definiëren en eenheden van deze begrippen kunn assen.

    De student kent mechanische begrippen uit de trillingsleer kunnen definiëren en eenheden van deze begrippen kunn en benoemen (resonantiefrequenties, TR,...).

    De student kent de basisbegrippen omtrent geluid en geluidsisolatie.
    < en benoemen (resonantiefrequenties, TR,...)

    De student kent de basisbegrippen omtrent geluid en geluidsisolatie.
    De student kan de verschillende dynamische trillings- en geluidsopnemers en hun toepassingsgebied onderscheiden. r/>De student kan de verschillende dynamische trillings en geluidsopnemers en hun toepassingsgebied onderscheiden.
     
  •  DC 
  • DC-M2 - De student heeft inzicht in de basisbegrippen en methodes. (begrijpen)

      
  •  BC 
  • De student kan van een eenvoudig mechanisch systeem de bewegingsvergelijking opstellen.

    De student kan overdrachtsfunct ies opstellen, interpreteren en gebruiken bij een dynamisch ontwerp.

    De student kan in zijn laboverslag de foutentheori e toepassen en grafieken opstellen.

    De student weet hoe geluid in ruimtes beïnvloed kan worden.

    De student kan trillings- en geluidsreducerend maatregelen voorstellen en berekenen.
     
  •  DC 
  • DC-M4 - De student kan informatie opzoeken, meten of verzamelen en correct refereren. (data verwerven)

      
  •  BC 
  • De student kan via data-acquisitiesystemen (oscilloscoop, geluidsopnemer, MyDaq) meetdata opnemen en importeren en verwerken in Excel.
     
  •  DC 
  • DC-M5 - De student kan problemen analyseren, logisch structureren en interpreteren. (analyseren)

      
  •  BC 
  • De student kan met behulp van analytische formules of een simulatieprogramma het dynamisch gedrag van een systeem met één of twe e vrijheidsgraden simuleren.

    De student kan met behulp van een rekenprogramma metingen importeren en verwerken.

    De student kan met behulp van een eindige elementen programma modevormen berekenen.

    De student kan met behulp van de gangbare sensoren trillingen en geluid opmeten.
     
  •  DC 
  • DC-M6 - De student kan methodes selecteren en gefundeerde keuzes maken om problemen op te lossen of oplossingen te ontwerpen. (oplossen en ontwerpen)

      
  •  BC 
  • De student kan methodes selecteren en gefundeerde keuzes maken om problemen op te lossen of oplossingen te ontwerpen.
 

  EC = eindcompetenties      DC = deelcompetenties      BC = beoordelingscriteria  
Aangeboden inTolerantie3
Educatieve master in de wetenschappen en technologie - keuze voor vakdidactiek engineering & technology J
master industriële wetenschappen elektromechanica optie automatisering J
master industriële wetenschappen elektromechanica optie ontwerp & productie J



1   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 12.2, lid 2.
2   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 15.1, lid 3.
3   Onderwijs-, examen- en rechtspositieregeling art. 16.9, lid 2.